Yabanci bir dilde oyunculuk yapmak

Abstract

Bu tez calismasinin amaci yabanci bir dilde oyunculuk yapmanin oyuncunun bedeni ve imgelemi uzerindeki etkilerini incelemektir. Louis Jouvet ve Valere Novarina’nin oyuncunun ikili dogasindan yola cikarak ortaya koyduklari yaklasimlari takip ederek oyuncunun bedeninin transformasyonu sirasinda ortaya cikabilecegini varsaydigimiz yabancilasma hissi bu calismanin cikis noktasidir. Bu noktadan hareketle oyuncunun “gercekten yabanci” oldugu meslegini baska bir dilde ve ulkede icra ettigi bir durumda ne gibi degisikliklerin meydana geldigine bakmak bu tez calismasinin ana hattini olusturur. Dilbilimcilerin yabanci dil pratigi konusundaki calismalarindan yola cikarak bu pratigin ses beden ve imgelem uzerinde meydana getirdigi degisikliklerin tiyatro pratigine nasil yansidigina baktik. Arastirmaci Gisele Pierra’nin yabanci dil ogreniminde tiyatro ve yabanci dil pratigi kesisimindeki calismalari ve psikanalist filozof ve yazar Daniel Sibony’nin iki kulturun ve dilin arasinda olma durumuna yaklasimini “sahnede yabanci olma” meselesine yeni bir gozle bakmak icin kullandik. Ayni zamanda baska bir dilde oyunculuk yapan oyuncularla gerceklestirdigim roportajlar ve benim bir oyuncu olarak Fransa’daki bir yillik deneyimim bu tez calismasina kaynak olusturdu. Ana dilin terkedilmesi cesitli kimlik ve kendilik sorularini beraberinde getirdigi gibi tiyatro sahnesini de bu meselelere mercek tutmaya yarayan bir alana donusturur. Ana dilin kendine ait “guvenli” dunyasindan ayrilarak yeni bir dilin hayal ve metaforlar dunyasina yolculuk oyuncuya yeni imajlarin kesfi baska turlu dusunme kendini ifade etme ortaya koyma ve hayal etme yontemleri konusunda kaynak olusturabilecek bir iv calisma alani sunar. Yabanci dilde oyunculuk yapma pratiginin oyuncunun kendiyle oyunculuk mesleginde karsilasilastigi problemlerle ve ana diliyle arasinda farkli ve yeri dolduralamayacak bir karsilasmaya yol acacak bir arac oldugunu varsayiyoruz. Bu pratik oyuncunun dil ve beden arasindaki iliskiyi yeniden dusunmesini ve fiziksel olarak deneyimlemesini saglayarak oyunculuk meslegini yeniden kesfetmesine yol acabilir.

The main purpose of this study is to research the effects of acting practice in another language on the actress's body and mind. Starting point of this research is the feeling of strangeness by following the conceptions of Louis Jouvet and Valere Novarina on the double nature of actress during the transformation of the actress's body. From this point forth, looking for the changes which come with the acting practice when the actress is a "real stranger" in another country by using another language, is the main idea of this thesis. Based on the linguistics researches, we looked how the changes of voice, body and imagination which come with this practice, reflect on theatre practice. We used the academic studies of Gisele Pierra on the intersection of theatre and foreign language practices through learning another language. The conception of psychoanalyst, philosopher and writer Daniel Sibony about being between two languages and cultures, helped to look from a new perspective for "being stranger on the scene". At the same time, the interviews with actors who acted in another language and my acting experience in France as an actress were other sources of this study. Abundance of mother tongue can bring some new questions about identity and self-orientation and also can transform theatre scene to a space of amplification of these subjects. Leaving from the comfort zone of mother tongue and having a journey to the universe of imagination and metaphor of a new language, can provide a new study space to the actress for discovering new images, different ways of thinking, finding different kind of ways of self-expression, self-assertion and imagination. We assume that acting in another language can be an irreplaceable tool of having a new confrontation between actress and herself, her job and her mother tongue. This practice can lead to actress to rediscover acting by providing her to think about the relation between language and body, and experience it in a different way.