İşverenin yönetim hakkı

Abstract

İşverenin yönetim hakkı, iş hukukunun kendine özgü kaynaklarından birini teşkil etmekte ve iş ilişkilerini düzenleyen kaynaklar arasında hiyerarşik olarak en alt sırada yer almaktadır. Ne var ki işverenin yönetim hakkı, hiyerarşik konumunun aksine uygulamadaki önemi ve uyuşmazlıklara konu olma sıklığı açısından oldukça üst sıralardadır. İşveren, yönetim hakkına istinaden işçinin esaslı olmayan çalışma koşullarını tek yanlı olarak yatay bir alanda değiştirme imkanına sahiptir. Fakat çalışma koşullarında yapılacak değişiklik, işverenin yönetim hakkının sınırlarını aştığı ölçüde çalışma koşullarında esaslı değişiklik kavramını ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun 22. maddesinde öngörülen düzenlemeleri gündeme getirir. İşveren, yönetim hakkının sınırlarını aşan konularda özel olarak yetkilendirildiği taktirde genişletilmiş yönetim hakkından bahsedilir. Günümüzde yaşanan teknolojik ve sosyal gelişmelerin yansımaları şüphesiz iş ilişkilerinde de görülmektedir. Nitekim teknolojik imkan ve gereçlerin kullanımı, bir yanda işçilerin iş görme edimlerini ve verimliliklerini etkilerken, diğer yanda işverenin yönetim hakkına dayanarak işçileri üzerinde tatbik edeceği gözetim ve denetim yöntemlerini zenginleştirmektedir. Fakat bu yöntemlerden pek çoğu işçinin temel hak ve özgürlüklerinin ihlali ve kişisel verilerinin hukuka aykırı olarak işlenmesi ihtimalini beraberinde getirmektedir. Çalışmamızda işverenin yönetim hakkı ve sınırları, iş ilişkisinde sık karşılaşılan örnekler ve yargı kararlarına konu uyuşmazlıklar göz önünde bulundurularak incelenmiş, konunun bugünü ve geleceği üzerine bazı tespit ve önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın amacı, teknolojik gelişmeler ve yeni yasal düzenlemeler sebebiyle uygulamada doğabilecek yeni sorunlara farklı bir bakış açısıyla yaklaşılmasıdır.