Türkiye'de hisse senedi piyasasında getirilerin ölçeği; Panel ekonometrisi yaklaşımı

Abstract

Bu araştırmanın amacı hisse senedi fiyatlaması için makroekonomik bir model kurup bu modelin temel bileşeni olarak burada ortaya konan istisnai gün etkisi üzerinden hisse senedi getirisini açıklamaktır. İstisnai gün kavramı irdelenirken kurulan fiyatlama modeli üzerinden yatırımcılar açısından işlem hacmi cinsinden ölçek ekonomilerinin işlerliği de test edilmiştir. Bu çalışma temelde üç aşamada özetlenebilir. İlk aşamada hisse senetlerinde aşırı tepkilerin ne olduğundan hareket ederek, ne büyüklükte bir hareketin aşırı olarak tanımlanabileceğini riske maruz değer yaklaşımı ile bulma yolu izlenmiştir. Bu aşırı tepkiler istisnai gün olarak adlandırılarak kurulan modele bir girdi olarak eklenmiştir. Kurduğumuz piyasa modeli girdi olarak makroekonomik değişkenler içermesi nedeniyle klasik teori ile uyumlu olsa da, istisnai gün kavramı modele bir girdi olarak eklendiğinden model klasik yaklaşımdan bu şekilde farklılaşmaktadır.İkinci aşamada her bir hisse senedi için istisnai gün sayısı hesaplanırken, istisnai gün kavramına etki edebilecek hususlar değerlendirilmiş, günlük işlem hacimleri üzerinden ölçek ekonomileri test edilmiştir.Son aşamada ise istisnai gün kavramı kurulan makroekonomik faktör modeli içerisinde kullanılarak hisse senedi getirisini ve piyasa getirisini hangi ölçüde etkilediği ortaya konmuş ve sonuçları tartışılmıştır. Bu çalışmada günlük getirileri açıklayan bir piyasa modeli oluşturulmuştur. Hisse senetlerinin aşırı tepki verdiği günlerden çıkartılan istisnai gün kavramı ortaya konmuş ve bir hisse senedinin geçirdiği istisnai gün sayısı ile farklı temel özellikleri karşılaştırılarak bu kavramı nasıl etkiledikleri tartışılmıştır. Analizimiz göstermektedir ki, hisse senetleri için istatistiki olarak anlamlı bir şekilde istisnai gün etkisinden bahsedilebilmektedir. İstisnai gün kavramı piyasa modeli içerisinde bir girdi olarak kullanıldığında hisse senedi getirisini açıklamaktadır. Ancak işlem hacimleri üzerinden ölçek ekonomilerinin varlığı kanıtlanamamıştır.

The aim of this research is to explain stock returns through a macroeconomic model for stock pricing that is built by using the concept of exceptional days as the main component. Exceptional days are also analyzed for economies of scale for investors in terms of market volume. This work can be summarized as follows. First; Value at risk approach (VAR) is used to determine an extreme, starting with what is overreaction for a stock. Then these extremes, namely exceptional days, are introduced into the model as an input. Although our model uses macroeconomic variables as input and is consistent with the classical theory, differentiated via using exceptional days. Second, different aspects that could affect exceptional days are taken into consideration and economies of scale are tested via daily volume. Finally, exceptional day concept is used as an input in macroeconomic factor model to determine the extent of its effect on daily market returns. This paper mainly focuses on building a market model for explanation of daily stock returns. Exceptional days are derived from overreaction for equity and some fundamental (main) characteristics are compared to the number of exceptional days to explain their effect on this concept. Our analyses show that exceptional day effect is proved to be statistically significant. Using exceptional days as an input to a market model is effective in explaining stock returns. Nevertheless economies of scale over daily volume cannot be proved.