Milli Saraylar envanterine ait Japon paravana ve restorasyonu

Abstract

19. yy. Batılılaşma kapsamında oluşan siyasi hareketlenmenin Osmanlı ve Japonya ayağını temsil eden Sultan II. Abdülhamid'in ve İmparator Meiji'nin karşılıklı ilişkileri aynı zamanda bu iki ülkeyi ilgilendiren kültürel bir yoğunlaşmanın da habercisi olmuştur. Bu kültürel ortamın somut birer göstergesi olan ürünler o dönem sanat anlayışının ve geleneksel yaşam tarzının ipuçlarını sunmaktadır. Sınırların belirsizleştiği, küresel anlamda mesafelerin kısaldığı günümüz coğrafyasında milletlerin sanat ürünleri dünya mirasını oluşturmaktadır. Bu mirası korumak ve gelecek nesillere aktarmak insanlığın ortak görevidir. Bu çalışmada Uzak Doğu kültür ve sanatının en önemli ögelerinden biri olan 'paravana' genel olarak ele alınmış ve bu bağlamda Dolmabahçe Sarayı Müzesi'nde bulunan Japon paravana sanatsal ve tarihsel değeri açısından incelenmiştir. Bu eserin yapısal ve estetik özellikleri veriler doğrultusunda değerlendirilerek restorasyonuna katkı sağlanması amaçlanmıştır. Eserin restorasyon öncesi durumu belgelenmiş, görsel şeması üzerinde hasar tespitleri yapılarak bilimsel analizlerle kendisini oluşturan materyallerin yapısı, özellikleri ve durumu incelenmiştir. Bu analizler sayesinde elde edilen veriler esere yönelik koruma uygulama metodolojisiyle birleşerek eserin restorasyonuna ışık tutmuştur. Eserin restorasyon sonrası durumu ortaya konularak koruma sorunlarının giderilmesine yönelik saklanacağı ya da sergileneceği uygun ortam koşulları hakkında değerlendirmeler yapılmıştır. Türkiye'de geleneksel karmaşık eserlerin restorasyonuna dair çalışmaların oldukça az olması ve kısıtlı sayıda kaynakların bulunması bu tezin oluşmasında başat rol oynamıştır. Bu referansla Sanat Tarihi, Sosyoloji ve Koruma disiplinlerinin bir arada yürütüldüğü çalışmalar için etkileşim oluşturması ve bilimsel araştırmalarla elde edilen yeni dokümantasyonlara kapı aralaması bakımından önemlidir. Bu çalışma restoratörlerin sanat eserlerine karşı oluşacak tutumuna ve koruma yaklaşımının kapsamlı olmasına yönelik düşüncelerine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

The mutual relationship between Sultan II. Abdulhamid and Emperor Meiji that represents the Ottoman-Japanese foot of the political movement arising out of the Westernization in 19th century has also ushered a new era of cultural intensification among the two countries. The works, as concrete examples of this cultural ambience, offer insights into the traditional lifestyle and artistic style of this period. The art works of nations in today's geography where the borders have become vague and distances shorter in the global sense, constitute the world heritage. All humans are under the duty to protect and pass on this heritage to future generations. This study focuses on the general attributes of a 'folding screen', one of the most prominent elements in the Far Eastern culture and art and studies the artistic and historical value of the Japanese folding screen currently stored in the Dolmabahçe Palace Museum. Structural and aesthetical features of this artwork have been taken into consideration in the light of available information with an aim to contribute to its restoration. Pre-restoration status of the artwork has been documented, an investigation for damage has been conducted on its visual scheme, thus the structure, characteristics and conditions of the materials making up the artwork have been laid down via scientific analyses. Data collected with these analyses paved the way for the restoration of the artwork together with the conservation application methodology. Post-restoration status of the artwork has been set forth and gave way to evaluations on how the work should be stored and displayed to eliminate any negative effects thereon. The scarcity of studies and limited resources on restoration of complex, traditional art works became the impetus for the formation of this thesis. To this end, this study is significant in laying the foundations for new interactions and documentation for interdisciplinary scientific studies branching from Art History, Sociology and Conservation. This study aims to contribute to restorators' thinking and approach to art works by cultivating a comprehensive, exhaustive understanding of these works.