Browsing by Author "Kartal, Alperen"

Now showing 1 - 1 of 1

Duyusal etnografi film hareketi
(2024) Kartal, Alperen; Soysal, Levent
20. YY'da estetik, siyasal ve toplumsal temsil krizleri imge kuramları ve görme biçimleri hakkında üretilen söylevin yeniden üretilmesi için çeşitli arayışlara yol açmıştır. Bu kapsamda, metin-merkezci antropolojinin bir alt türü olarak kabul edilen duyusal etnografi, antropolojinin toplumsal olayları medyada, özellikle de görsel materyaller aracılığıyla, tek tip temsil etme biçimine yanıt olarak ortaya çıkmıştır. İzleyiciyi aşırı farkındalık, şok ve çeşitli optik karmaşa biçimleriyle etkileyen duyusal etnografi, etnografinin duyular açısından yeniden düşünülmesi olarak tanımlanmaktadır. Duyusal etnografi, yalnızca duyu kategorilerinin incelenmesinden ziyade deneyimlerimizi ifade ederken kullandığımız duyusal deneyim algı ve kategorileri de hesaba katan etnografi yaklaşımlarının tümünü kapsamaktadır. Böylece, antropolojinin belirli bir kültürdeki duyuların araştırılması, sınıflandırılması ve yorumlanması olarak duyularla kurduğu sınırlı ilişkisi, kendini etnografın psikosomatik deneyimini şart koşan çok katmanlı bir ilişkinin modeli olarak özgürleştirmiş ve duyusal etnografi kavramının temellerini atmıştır. Duyusal etnografi bir topluluğu ya da bireyi dışarıdan izlemenin yetersizliğini vurgulayarak, beş duyu aracılığıyla edinilen, özellikle görsel olmayan gözlemlerin de etnografik verilere dahil edilmesinin gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, duyusal etnografi belgeleyen ve belgelenen arasındaki interaktif ilişkinin irdelenmesi sonucunda ortaya çıkan her türlü materyalin mümkün olduğunca az kurgusal müdahale ile estetik bir biçim halinde yeniden sunulması olarak da ifade edilebilmektedir. İlk kez 2006 yılında Harvard Üniversitesi'nde, felsefi yaklaşımının sinematik bir karşılığı olarak antropolog Lucien Castaing-Taylor tarafından kurulan Sensory Etnography Laboratory (SEL), yaşamı insan merkezci optik bir gerçeklikten kaydetmek yerine, farklı anlatım tekniklerini araştırarak farklı bir kozmoloji arayışına girmektedir. Üniversite merkezli ilk etnografi film laboratuvarı olarak faaliyete başlayan SEL, ürettiği görsel-işitsel çalışmalar kapsamında olayları belirli bir özneye göre konumlandırmayı reddederek görüntüleri çoklu referanslara 8 dönüştürmekte ve sinemanın geleneksel sınırlarından kopmaya çalışan etnografik bir film yapım tekniği önermektedir. Yukarıdaki bilgiler ışığında, araştırmanın temel amacı SEL'in Duyusal Etnografi içerisinde verdiği mücadeleden ortaya çıkan görsel pratiğin, daha sonra bağımsız sinemacılar tarafından farkında olarak ya da olmayarak nasıl uygulandığı sorunsalı görsel materyallerin analizleriyle göstermektedir. Söz konusu görsel materyaller bir duyusal etnografik görselin ortaya çıkması için gereken belirli şartları sağlayıp sağlamadığına göre seçilmektedir. Buradan hareketle, araştırma çerçevesinde, henüz tam bir tanıma sahip olmayan, tartışmalı duyusal etnografi film yapısına dair kavramsal bir tartışma gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.