Çağdaş oyunculuk çalışmalarında somatik uygulamalar vasıtasıyla engelsiz bir beden dramaturjisi inşa etmek

Abstract

Çağdaş tiyatronun yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren postdramatik olarak adlandırılan bir yaklaşıma doğru evrilmesiyle birlikte tiyatronun diğer tüm unsurlarında olduğu gibi oyunculuk alanında da yaratıcı olasılıkların sınırsız şekilde deneyimlendiği bir döneme girilmiştir. Metnin ve yazarın boyunduruğundan kurtulan oyuncu bedeni, karakterin temsilcisi olmanın ötesine geçerek doğrudan kendisini sunmasını, şimdi ve burada mevcut olmasını sağlayan, yaratıcı bir bedenleşmiş deneyime kendisini açmaya başlamıştır. Bununla birlikte, çağdaş oyunculuk yaklaşımlarının gündelik-dışı davranışa yaptıkları vurguya paralel olarak farklı özelliklere sahip bedenlerin kendi sınırları ve kısıtlılıkları içerisinde oyunculuğu deneyimlemesi mümkün hâle gelmiştir. Engelli olarak adlandırılan bedenlerin gündelik hayatın içindeki eşitsizliklerden kaynaklı olarak sürekli gündeliği aşan bir performans göstermesi gerektiği düşünüldüğünde, oyuncu olarak bu postdramatik yeni oyunculuk paradigmasına doğal olarak yatkın oldukları görülmektedir. Beden/zihin birliğine dayanan ve –“engelli” olsun veya olmasın- herkesin kendi bedensel çalışmasını özgün ve özgür bir keşif alanına dönüştürebileceğini iddia eden somatik uygulamaların oyunculuk çalışmalarına dâhil edilmesiyle engelleri aşmanın ötesinde bizzat engel fikrinin kendisini ortadan kaldırmak mümkündür.