Deniz dibi tarama malzemesi, kömür uçucu külü ve atık döküm kumunun hafif agrega olarak geri kazanımı

Abstract

Günümüzde, yüksek miktardaki deniz dibi tarama malzemesinin (DTM) diğer endüstriyel atıklarla birliktesürdürülebilir çevresel yönetimi Türkiye genelinde ortak bir sorundur. DTM ve atıkların denizeboşaltım/bertaraf yerine yapay hafif (kaba) agrega (YHA) üretiminde hammadde olarak faydalıkullanımı/geri kazanımı, döngüsel ekonomi kapsamında önemli çevresel kazanç sağlayacaktır. Buçalışmada, DTM, kömür uçucu külü ve atık döküm kumu kullanılarak YHA üretimi araştırılmıştır.Hammaddelerin üç farklı karışımı pelletleme diskinde granüle edilmiş, 105ºC’de kurutulmuş ve kül fırınında1100, 1150, 1170, 1180 ve 1190°C’de 5-10°C/min ısıtma hızı ve 10-20 min sinterleme süresindesinterlenmiştir. Sinterlenen YHA’lar fiziksel, mekanik, mikroyapısal, mineralojik ve sızma özellikleriaçısından analiz edilmiştir. 1190°C sinterleme sıcaklığı, 5°C/min ısıtma hızı ve 20 min sinterleme süresindeüretilen YHA’lar daha iyi agrega özelliklerine neden olmuştur. Ayrıca, bu agregaların sızma (liç) testisonuçlarına göre; eluat ve original atık parametrelerinin, sinterleme prosesinde silika matriksine hapsolmasınedeni ile III. Sınıf (İnert Atık) düzenli depolama tesisi limit değerlerinin altında olduğu; böylece, yapısektöründe kullanım için çevresel risk teşkil etmediği görülmüştür.