Türkiye'deki e-ticaret platformlarının görsel erişilebilirlik performansı: Trendyol.com, Hepsiburada.com ve N11.com üzerinde yapılan örnek inceleme

Abstract

Birçok çevrimiçi satıcı, yalnızca klavye komutları veya ekran okuyucular gibi yardımcı teknolojiler kullanılarak gezinilebilen erişilebilir web siteleri sunar. Ancak, klavyeyle erişilebilen bir dijital ürün geliştirmek, evrensel olarak kabul edilen görsel erişilebilirlik standartlarını karşılayan bir dijital ürün üretmekten çok farklıdır. Bir web sayfasındaki kullanıcı arayüzü öğelerinin görsel nitelikleri, erişilebilirlik yaklaşımıyla e-ticaret platformları tasarlarken tasarımcılar ve geliştiriciler için bazen ikincil öncelik haline gelmektedir. Bu araştırmada, Türkiye'de en çok ziyaret edilen ilk üç e-ticaret platformu (Trendyol.com, Hepsiburada.com ve N11.com) üzerinde gerçekleştirilen sezgisel kullanıcı testleri ve çoğunlukla Web İçeriği Erişilebilirlik Yönergeleri'nin algılanılabilirlik kısmının ayırt edilebilirlik bölümüne dayanan değerlendirme kriterlerini birleştiren benzersiz bir yöntem kullanılmıştır. Bu yöntem çevrimiçi alışveriş platformlarının görsel erişilebilirlik performansını değerlendirmek için oluşturulmuş ve görme ile ilgili bir sağlık sorunu olsun ya da olmasın, kullanıcılar için bir görevi tamamlamanın ne kadar kolay olduğunu anlamak için kullanılmıştır. Bu çalışmanın bulguları, kullanıcıların çok sayıda görsel erişilebilirlik sorunuyla karşı karşıya kaldığını göstermektedir. Mevzubahis platformların değerlendirmesi, onların yalnızca karmaşık görsel erişilebilirlik kriterleri açısından değil, aynı zamanda kontrast oranı ve metin boyutu gibi temel kriterler açısından da başarısız olduğunu gösteriyor. Olumlu olarak, çalışma, bu görsel erişilebilirlik sorunlarının çoğunun kolayca çözülebileceğini ortaya koyuyor.

Many online retailers present accessible websites, which can be navigated using keyboard-only commands or assistive technology, such as screen readers. However, developing a keyboard-accessible digital product is very different from producing a digital product that meets universally accepted standards for visual accessibility. Visual attributes of the user interface elements on a web page sometimes become the second priority for the designers and developers when they design e-commerce platforms with an accessibility approach. In this research, a unique method, combining heuristic user tests conducted on top three most visited e-commerce platforms in Turkey (Trendyol.com, Hepsiburada.com and N11.com) and evaluation criteria mostly based on distinguishability part of perceivability section of Web Content Accessibility Guidelines 2.1, is created in order to evaluate e-shopping platforms' visual accessibility performance. This method is used to understand the easiness of a task for the users whether they have a sight related health problem or not. The findings of this study indicate that users encounter numerous visual accessibility problems. The evaluation of Trendyol.com, Hepsiburada.com, and N11.com demonstrates that these platforms exhibit multiple failures, not only in terms of more complex visual accessibility criteria but also for basic criteria such as contrast ratio and text size. On a positive note, the study reveals that most of these visual accessibility problems can be easily resolved.