Karotis Arter Stentlerinin Erken ve Geç Sonuçları

Abstract

Amaç: Karotis artere stent koyma işlemi cerrahi endarterektomiye alternatif olarak kullanılan yeni bir yöntemdir. Serebral koruma sistemlerinin gelişmesi ile bu işlemin uygulanabilirliği artmıştır. Bu çalışmada, karotis artere perkütan anjiyoplasti-stent uygulanan hastalarda bu girişimin uygulanabilirliği, güvenilirliği ile erken ve geç dönem klinik sonuçları araştırıldı. Yöntemler: Mart 2002 ile Aralık 2004 tarihleri arasında Kadir Has Üniversitesi Radyodiagnostik Anabilim Dalı Girişimsel Radyoloji bölümünde (Florence Nightingale Hastanesi) 28 internal karotis arter darlığına farklı cins ve boyutta balon ve stent uygulanan 26 hasta (15 kadın, 11 erkek yaş 70 ±16 yıl prospektif olarak incelendi. Başvuruları sırasında 10 hasta asemptomatik idi. Hastalardan 1’i amarozis fugaks, 4’ü son 6 ay içinde geçici iskemik atak tariflemekte idi. Bir hasta düşme atakları, bir hasta baş ağrısı nedeni ile hastaneye başvurmuş, ileri tetkiklerde internal karotis darlığı tespit edilmişti. Üç hastada hemipleji, 7 hastada hemiparezi bulguları vardı. Bulgular: Darlık oranları Kuzey Amerika Semptomatik Karotis Endarterektomi Çalışma Grubuna göre hesaplandı. Ortalama darlık %85 olup, %60 ile %95 arasında değişmekteydi. Yirmi sekiz primer internal karotis arter darlığı balon dilatasyon ve stent yerleştirilmesiyle tedavi edildi (teknik başarı oranı %100). İşlem sonrasında ortalama rezidüel stenoz oranı %14’ tü (%0-%30). Stent açılımı ve postdilatasyon sırasında 5 hastada asistoli, 8 hastada bradikardi gelişti. İki hastada stent ile aynı tarafta orta serebral arter dal enfarktı oldu. Bir hastada işlem sonrası 4. saatte reperfüzyon kanaması oldu. İlk 30 günlük takipte hiçbir hastada işleme bağlı ölüm gerçekleşmedi. Bir hasta işlemden sonra dördüncü ayda miyokard enfarktüsü nedeniyle öldü. Bir hastada işlem sonrası birinci ayda şiddetli baş ağrısı nedeniyle çekilen beyin tomografisinde akciğer kanserine bağlı metastatik odaklar görüldü. İşlem sonrası 6. ve 12. ayda yapılan Doppler ultrasonografilerde stent bölgelerinde restenoz izlenmedi, akım formları ve hızları normal sınırlardaydı. İki hastaya 12. ayda kontrol anjiyografi işlemi yapıldı, stent içinde anlamlı restenoz oluşturmayan (%25 ve %30 oranlarında) miyointimal proliferasyon saptandı. Sonuç: Karotid arter stent uygulaması ciddi komplikasyon oranının düşük olması nedeniyle güvenle kullanılabilecek bir yöntemdir. Karotis endarterektomi ile perkütan anjiyoplasti ve stent girişimlerinin sonuçlarını irdeleyen randomize çalışmaları ile karotis arterin tıkayıcı hastalığının tedavisinde stentin rolünün daha iyi anlaşılacağı kanısındayız.