Uzaktan Çalışma Sisteminde Çalışma Süreleri ve Fazla Çalışma

Abstract

Teknolojik gelişmeler ve globalleşen dünya, iş ilişkilerinde esneklik arayışının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Esneklik ihtiyacının mekân ve zaman olarak yansımalarından biri ise çalışmamız kapsamındaki uzaktan çalışma uygulamalarıdır. Uzaktan çalışmada işçinin iş görme edimini işyeri dışında çoğunlukla evinde görmesi özel hayat ve iş hayatı arasındaki ayrımı silikleştirmektedir. İşçilerin her an iş görme edimini gerçekleştirebilecek ekipmana sahip olması ile her zaman ve her yerden çalışabilme imkânı, işverenlerin talepkâr tutumları ile her zaman çalışma gerekliliğine dönüşmüştür. İşin işyeri dışında görülmesi ise işçinin çalışma süresinin tespitini zorlaştırmaktadır. Uzaktan çalışma sisteminde işverenlerin işçileri koruma ve gözetme yükümlülüğü doğrultusunda çalışma sürelerini hesaplama ve sınırlandırma konusunda önlemler alması gerekmektedir. Fazla çalışmanın tespiti ve ispatı sorunları dışında, işçi fazla çalışma ücretini alsa dahi azami çalışma sürelerinin aşılmasının işçilerin iş sağlığı ve güvenliğine verdiği zararı telafi etmemektedir. Çalışma sürelerinin belirsizleşmesi ve bilgi teknolojileri aracılığıyla işçiye sürekli ulaşılabilmesi, özellikle uzaktan çalışan işçiler için ulaşılabilir olmama hakkının önemini arttırmaktadır. İşçinin ulaşılabilir olmama hakkının ihlal edildiği sürelerin çalışma süresinden sayılması ve ek yaptırımların uygulanması gerekecektir. Çalışmamızda öncelikle uzaktan çalışmanın tanımı, unsurları ve bu çalışma ilişkisinde tarafların hak ve yükümlülükleri incelenmiştir. Ardından özel hayat ve iş hayatı arasındaki ayrımın silikleşmesi ile işçilerin kişisel hakları, dinlenme hakları ve ulaşılabilir olmama hakları uzaktan çalışan işçiler açısından değerlendirilmiştir. Uzaktan çalışmanın kendine özgü nitelikleri, kişisel hakları ihlal riskleri perspektifinde çalışma süreleri sayılacak haller, çalışma süresinin hesaplanma yöntemleri, fazla çalışma ve türleri, Yargıtay içtihatlarında belirlenen kendi çalışma saatlerini belirleyen işçi, üst düzey yönetici işçiler ve fazla çalışma ücretinin ücrete dahil edilmesi ve uzaktan çalışmada fazla çalışmanın ispatı konusunda özellik arz eden durumlar tartışılmıştır.

Technological developments and the globalizing world have led to the search for flexibility in business relations. One of the reflections of the need for flexibility in terms of space and time is the remote working practices within the scope of our study. In remote work, the fact that the worker sees the act of working mostly at home, outside the workplace, blurs the distinction between private life and business life. Employees' ability to work anytime and anywhere, with the equipment that can perform their job at any time, has turned into a necessity to work all the time with the demanding attitudes of employers. Seeing the job outside the workplace makes it difficult to determine the working time of the worker. In the teleworking system, employers are required to take measures to calculate and limit their working hours in line with their obligation to protect and observe workers. Except for the detection and proof of overtime work, even if the worker receives the overtime wage, exceeding the maximum working hours does not compensate for the damage to the occupational health and safety of the workers. The uncertainty of working hours and the constant access to the worker through information technologies increases the importance of the right to be unreachable, especially for remote workers. The periods in which the worker's right to be unavailable will be counted as working time and additional sanctions will have to be applied. In our study, first of all, the definition of remote working, its elements and the rights and obligations of the parties in this working relationship were examined. Then, with the blurring of the distinction between private and business life, the personal rights of the workers, the right to rest and the right to be unreachable were evaluated in terms of remote workers. The specific characteristics of teleworking, the situations that will be counted as working hours in the perspective of the risks of violating personal rights, the calculation methods of working time, overtime work and its types, the workers who determine their own working hours as determined in the Supreme Court's jurisprudence, senior executive workers and the inclusion of overtime wages in the wages and the inclusion of overtime wages in telework. The cases that are special about the proof of the study are discussed.