Erkan, Yonca

Erkan, Yonca

Name Variants

Erkan, Yonca
Y.,Erkan
Y. Erkan
Yonca, Erkan
Erkan, Yonca
Y.,Erkan
Y. Erkan
Yonca, Erkan
Erkan, Yonca Kösebay
Erkan Kösebay, Yonca
Erkan, Y.
Erkan Kösebay, Yonca
Kösebay, Yonca Erkan
Erkan, Yonca Kösebay
Erkan, Yonca Kösebay

Job Title

Prof. Dr.

Email Address

Yonca.erkan@khas.edu.tr

Main Affiliation

Architecture

Status

Former Staff

Full item page

Scholarly Output

28

Articles

9

Citation Count

0

Supervised Theses

17 Scholarly Output Search Results

Now showing 1 - 10 of 27

Ernest Mamboury ve İstanbul Kent Kimliğine Katkıları
(Kadir Has Üniversitesi, 2019) Edremit, Zehra Zeynep; Erkan, Yonca; Kösebay, Yonca Erkan
Tarihi süreç incelendiğinde İstanbul her zaman yabancı gezginler tarafından merak edilen, görülmek istenen bir kent olarak karşımıza çıkmıştır. Seyyahların İstanbul'a olan ilgileri kimi zaman mimari bir meraka, teknik bir geziye dayanırken kimi zaman da Avrupalı'ya göre mistik sırlarla dolu Osmanlı sarayı, sultanın yaşamı veya bizzat şehir halkının gündelik hayatına dair sosyo-kültürel çıkarımlar üzerinde yoğunlaşmıştır. İsviçreli Ernest Mamboury de benzer gerekçelerle 1909 yılında İstanbul'a gelmiş ve bu kente aşık olarak bir daha geri dönmemek üzere ailesi ile İstanbul'a yerleşmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun büyük bir değişim yaşadığı son dönemin ve erken Cumhuriyet yıllarının önemli bir tanığı olarak, hayatının sonuna kadar İstanbul'da yaşamıştır. İstanbul'un fiziksel, ekonomik, sosyal ve kültürel değişimine tanıklık etmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu izleyen onlarca yıl, Kemalist bir bakış açısıyla tarihin, sanatın, arkeolojinin ve mimarlığın çok önemli kabul edildiği yeni ulusal bir kimlik oluşturma gayreti ile bu dönemdeki ulus-inşa çalışmalarına katkıda bulunmuştur. Mamboury'nin, bu katkıları ulus devlet ve kent kavramlarının nasıl biçimlendiğini anlamak açısından önemli ipuçları vermektedir. Dönemin kültürel ortamına katkı veren yerli ve yabancı kültür ve bilim insanlarıyla birlikte yaptığı İstanbul araştırmaları arasında en bilinen eseri 1925'te yayınlanmış olan İstanbul Rehberi'dir. Seyahatnamelerden şehir rehberlerine geçiş döneminde kaleme alınmış bu eser, içinde bulunduğu toplumun tarihsel-sosyolojik izlerini taşır. Bu yönüyle, bir "sosyal belge" niteliğinde, tarihe ve topluma ayna tutan, bilgi ve kültür sosyolojisi için de vazgeçilmez bir kaynaktır. Kent koruması açısından 1925 yılının İstanbul'unu tanımak ve anlamak açısından en önemli referans yayınlardan biridir. Rehber 1925- 1953 yılları arasında güncellenerek altı değişik baskı yapmış, hızla değişen kentin geçirdiği evreleri takip etmek açısından başarılı bir yol gösterici olmuştur. Küreselleşme, tüm dünyada tüketim kültürünü yeniden şekillendirmiş, ekonomik yapının içine kültürel yapıyı da dahil ederek, yöneticileri "Kent Kültürü" üzerinden ticari gelir elde etme yarışına sokmuştur. Mamboury, Türk yetkililerin de desteğiyle, İstanbul'un özgün turizm değerini ve potansiyelini vurgulamak, Türk sanatının ve tarihinin batılılar tarafından gerektiği şekilde tanınmasını sağlamak açısından önemli çalışmalar yapmıştır. Mamboury öngörülü ve sıradışı kişiliğe sahip, klasik arkeoloji ve Bizans mimarisi hakkında uzmanlaşmış, aynı zamanda, harita ve mimari çizimler ile kentin ve özellikle Bizans mimarisinin belgenlemesi çalışmalarında bulunmuş, Osmanlı sanatı ve çağdaş Türkiye'nin inşası ile ilgili çalışmalar yapmış, yorulmaz bir gezgin ve araştırmacı olarak aynı zamanda otuz yıl gibi bir süre Galatasaray Lisesi Fransızca, teknik resim ve matematik öğretmenliğini de sürdürmüştür. Kent tarihini "belgeleme" serüvenine 1912'de Fransız Cizvit Rahip Guillaume de Jerpanion'un Kapadokya ve çevresinde yaptığı çalışmalarda suluboya resimler yaparak başlayan Mamboury, kazı çalışmalarıyla devam ederek İstanbul ve çevresini adım adım incelemiştir. 1914'ten itibaren özellikle de Bizans dönemine ait eserlerin gün yüzüne çıkarılmasında önemli katkılar sağlamıştır. Bu çalışmalar onun dönemin Türk aydınları ile yakın ilişkiler kurmasına fırsat verirken, yabancı uzmanlarla yapılan birçok projede de yan yana çalışma fırsatı sağlamıştır. Ernest Mamboury günümüzde Bizans ve İstanbul çalışmalarında hala en çok referans gösterilen araştırmacılar arasında bulunmasına rağmen hakkında yazılmış çok az eser olması ise oldukça şaşırtıcıdır. Bu nedenle bu tez çalışmasının ilk bölümünde Mamboury'nin hayatı, önemli çalışmaları ve iş birliği yaptığı aydınlar çerçevesinde hayatı kronolojik sırayla incelenmeye çalışılmış, aynı zamanda "Kent Kimliği", "Kent Kültürü" ve bu kavramlarla birlikte bir "Ulus-devlet" inşasına katkı çerçevesinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise en çok bilinen çalışması olan İstanbul Rehberi, daha detaylı olarak incelenerek tartışılmıştır.
21. Yüzyıl Istanbul Ahşap Restorasyon Uygulamalarının İncelenmesi ve Halet Çambel Yalısının Deprem Etkisinin Analizi
(Kadir Has Üniversitesi, 2020) Kahraman, Deniz; Erkan, Yonca; Erkan, Yonca
Today, it is considered with the national and international laws and regulations as necessary that the historical wooden buildings which are characterized as cultural asset are the common heritage for whole humanity, not for the ones who lives in the geography where they locate; and therefore, they should be transferred to the next generations in their original forms. Since the accumulation of knowledge and experiences related to the traditional wooden construction (carrier system, quality of work and connection details) are not applied currently, they sank into oblivion. Every day, it is getting more difficult to adapt those buildings to today's living standards, security and legal conditions. From this point of view, the traditional wooden buildings which are characterized as cultural assets may lose their uniqueness against the new functional needs and legal requirements. On the other hand; protecting the traditional wooden buildings which are characterized as cultural assets, prolonging their lives and transferring to the next generations with accurate restoration decisions and construction materials are among our most important duties (Günay, 2002). Within the frame of this study, the restoration applications of three traditional wooden buildings which locate in İstanbul and considered in the high risk group in accordance with the AFAD's (Disaster and Emergency Management Presidency) Turkish Earthquake Hazard Maps in terms of carrier system interventions. Accordingly; the purpose, scope and methodology of the study are mentioned in the first chapter of the study. In the second chapter; the material and structural features of wood are explained by referring the physical features and mechanical resistance of wood, factors causing deterioration on wood and fire resistance of wood. In the third chapter; the traditional wooden carrier systems, carrier system elements forming the structure and their junction methods and walls are explained. In the forth chapter; the international protection regulations related to the wood and wooden buildings, Turkish laws and regulations related to protection and the historical changes on the earthquake regulations are discussed. In the fifth chapter; information related to three of the buildings locating in İstanbul from 19th century with ongoing restoration works, their locations, history, architectural features and the restoration works applied on them so far is provided. In the sixth chapter; unique wooden construction system of the Halet Çamber Yalısı (Halet Çambel Mansion) which has ongoing restoration works and was constructed through traditional method is modelled in order to reveal the earthquake resistance of the traditional construction systems through scientific data and to provide evidence whether they can meet today's legal requirements. The carrier system of Halet Çambel Yalısı is analysed and investigated through earthquake loads SAP2000 program in accordance with the TS 647 Building Code for Timber Structures, TS 498 Design Loads for Buildings and 2018 Turkish Earthquake Regulations for Buildings. Thus; the intervention decisions related to the carrier system which are formed through the user demands and functional changes in three different restoration applications carried out in İstanbul are presented. Consequently; it is discovered that the carrier system of the Halet Çambel Yalısı, which has been continuing its existence for almost two centuries and was build through traditional construction methods, meets the requirements mentioned in today's standards and regulations. Accordingly, the wooden buildings which are characterized as cultural assets demolished after demanding to carry out restructuring works and by asserting that they are inconvenient in terms of statics such as Hatice Sultan Yalısı and Turşucuzade Ahmet Muhtar Efendi Konağı are discovered to meet the current legal requirements through the modelling formed for Halet Çembel Yalısı. From this point of view; it is obvious that with a decent project work and restoration application in technical terms without section increase becoming different from the genuine sizes or without changing its unique construction system in the wooden building restoration applications, it is possible to transfer them to the next generations. Keywords: Traditional Wooden Buildings, Wooden Carrier Systems, Hatice Sultan Yalısı, Halet Çambel Yalısı, Turşucuzade Ahmet Muhtar Efendi Konağı, ICOMOS, SAP2000, 2018-TBDY, Restoration, Protection Concepts
Kırsal Mirasın Korunması: İznik Müşküle Kırsal Yerleşimi Örneği
(Kadir Has Üniversitesi, 2022) PİLEVNE, DAMLA; Erkan, Yonca; Kösebay, Yonca Erkan
Today, rural settlements are gradually losing their population in the face of fast-growing cities that have become centers of attraction. The heritage of traditional rural settlements, which are shaped in harmony with the natural environment and where economic life is based on the processing of natural resources, stands as expressions of the cultural richness of humanity. The protection of rural heritage, which is under threat of cities that spreads uncontrollably, is an increasingly important phenomenon within the framework of contemporary conservation discipline since rural areas loss their population, human resources, and consequently the accumulated traditional knowledge of humanity. In this context, the thesis study examines the concept of rural heritage through the example of Müşküle settlement of İznik district, documents the heritage values of the area and develops proposals for the conservation of the area in question.
Andonyan ermeni katolik ruhban manastir mektebi koruma sorunlari
(Kadir Has Üniversitesi, 2010) Erkan, Yonca; Erkan Kösebay, Yonca
Istanbul Ortakoy'de yer alan Hicri 10 Safer 1275 (19 Eylul 1858) tarihli vakfiyeye sahip ve Andonyan Vank Ermeni Mektebi olarak bilinen yapi bu calismada konu edilmektedir. Yapinin tarihine ve fiziki yapisina ait arastirmalarla yerel dokusunu buyuk oranda yitirmis olan Ortakoy semtinin onemli mimari degerlerinden biri olan bu yapinin gelecek nesillere aktarilmasini saglayacak bilgileri arsivlemek ve koruma onarim yontemlerini belirlemek amaclanmistir.
Süleymaniye Camii ve Çevresi Dünya Miras Alanı Rekonstrüksiyon Uygulamaların Değerlendirilmesi
(Kadir Has Üniversitesi, 2016) Varol, Çağlar; Erkan, Yonca; Erkan, Yonca
Süleymaniye semti, tarihsel gelişimi açısından farklı medeniyetlerden izler taşıması (Roma, Bizans, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti) ve özellikle Süleymaniye Külliyesi gibi doğu ve batı sanatını etkilemiş eşsiz bir eserin bu alanda yer alması nedeniyle evrensel bir değer olarak, kültürel miras özelliğine sahiptir. Bu sebepledir ki 1985 tarihinde UNESCO Dünya Miras Listesi'ne dâhil edilmiştir Süleymaniye Camii ve Çevresi Dünya Miras Alanı'nın Dünya Miras Listesi'ne dâhil edilmesindeki diğer bir sebebi de Osmanlı dönemi ahşap konut geleneğini yansıtmasıdır. Bu çalışmada Süleymaniye Camii ve Çevresi Dünya Miras Alanı'nda bulunan sivil mimarlık örneklerinin koruma durumları ve rekonstrüksiyon uygulamaları incelenmektedir. Alanın Dünya Miras Listesi'ne girdiği 1985 tarihinde yapılan tespitler alanda 525 ahşap yapının bulunduğu göstermektedir. Zaman içerisinde yasal düzenlemeler sebebiyle alanın sosyal, kültürel ve mimari dokusu tahrip edilmiştir. Bu çalışmada, alanda yer alan korunması gerekli kültür varlığı olarak tescilli sivil mimarlık örneği taşınmazdan 266 yapının özgün durumuyla korunamadığı belirlenmiştir. Bu 266 sivil mimarlık örneği yapıdan; 118 tanesinin yıkıldığı, 33 tanesinin yerine niteliksiz yapı ve 85 tanesinin yerine rekonstrüksiyon yapıların inşa edildiği görülmüştür.1 Bu bağlamda Tarihi Yarımada Yönetim Planı'nda (2011) yer alan tespitlerde, alanda 494 adet korunması gerekli kültür varlığı tescilli taşınmazın bulunduğu dikkate alınacak olursa Süleymaniye Camii ve Çevresi Dünya Miras Alanı'nda yer alan sivil mimarlık örneği yapıların yarısından çoğunun özgünlüğünü kaybettiği tespit edilmiştir. Bu çalışma kapsamında Süleymaniye Yenileme Alanı (2006) ile sınırları örtüşen Süleymaniye Camii ve Çevresi Dünya Miras Alanı'nda 2863 ve 5366 sayılı yasalar doğrultusunda rekonstrüksiyon önerisi bulunan 256 yapı belirlenmiştir. Bunlardan Süleymaniye Camii ve Çevresi Dünya Miras Alanı sınırlarındaki rekonstrüksiyon (yeniden yapım) müdahale eylemeleri daha detaylı incelenerek koruma kavramları, malzeme, plan özellikleri ve kullanım değerleri bakımından irdelenmiştir.
Yirminci Yüzyılın Başında Lüleburgaz Tren İstasyonu
(2011) Erkan Kösebay, Yonca; Erkan, Yonca
[Abstract Not Available]
Erken Osmanlı Dönemi Yapılarından Mahmut Paşa Türbesi Çinilerinin Bozulma Sebepleri ve Korunmasına Yönelik Öneriler
(Kadir Has Üniversitesi, 2014) Taskıran, Gurbuz; Erkan, Yonca; Erkan Kösebay, Yonca
Çini sanatı Türk süsleme sanatı içinde önemli bir yere sahiptir. Özellikle Erken Osmanlı Dönemi çinilerinde çok renkli ve birbirinden farklı tekniklerin, yeniliklerin uygulandığı görülmektedir. Çiniler bir yapı elemanı olarak karekteristik özelliklere sahiptir. Kendilerine has uygulama biçimleri ve üretim teknikleri kullanıldıkları dönemleri yansıtır Çinilerin varlığı tarihi yapılarda gözlemlenen bozulmalar ve bunların nedenlerinin tespit edilmesinde, koruma ve onarım yöntemlerinin saptanmasında belirleyici bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada İstanbul'un Fatih ilçesi, Mahmut Paşa semtinde bulunan Erken Osmanlı Dönemi yapılarından biri olan Mahmut Paşa Türbesi'nin dış cephes mozaik çinileri incelenmiş olup yapıda ve çinilerde gözlemlenen bozulmalar belgelenerek bunların nedenleri araştırılmış ve korumaya ilişkin öneriler ve uygun yöntemler belirtilmiştir. Bu amaçla, çinilerin mimari yapılarda bir süsleme ve yapı elemanı olarak kullanımı bu malzemelerin sahip olduğu motif, kompozisyon ve teknik özellikler bağlamında değerlendirilmiştir. Bir Erken Osmanlı yapısı olan Mahmut Paşa Türbesi Selçuklu Dönemi çini tekniklerini yansıtan mozaik çinileriyle Selçuklu Dönemi ile Osmanlı Dönemi arasındaki geçiş evrelerine ışık tutmaktadır. Dolayısıyla bu yapıda bulunan mozaik çinilerin yapısal özellikleri, uygulama yöntemleri, hammadde içerikleri, mimari yapıda hangi malzemelerle birlikte kullanıldıklarının aydınlatılmasıyla, onarım yöntemlerinin belirlenmesinde çiniler önemli katkı sağlamaktadır
Kent Siluetlerinin Kentsel Miras Açısından Değerlendirilmesi: İstanbul Örneği ve Koruma Önerileri
(Kadir Has Üniversitesi, 2019) Aslan, Ecem; Erkan, Yonca; Erkan Kösebay, Yonca
Kent siluetleri kentin geneliyle ilgili dinamikleri ifade etmektedir ve kentleşmiş kültürlerin en önemli sembollerinden birini oluşturmaktadırlar. Kentsel kimliğin önemli bir parçasını oluşturan siluetler kentler için akılda kalıcı temsiller yarattıkları gibi kent belleği ve kentsel miras açısından da önem taşımaktadırlar. İstanbul da kentsel kimliğini çok katmanlı ve tarihi yapısının kolayca algılanmasına izin veren, zaman içinde gelişen siluetiyle ortaya koymaktadır. Eşsiz konumu ve topografyası ile Bizans ve Osmanlı İmparatorluklarının mimari gelenekleriyle harmanlanan silueti İstanbul’un kentsel mirasının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Ancak küreselleşme ve plansız kentleşmeyle birlikte yeni eklenen yapılar nedeniyle İstanbul’un silueti hızla değişmektedir. Bu tez çalışması, kent siluetlerini görsel ilişkiler üzerinden inceleyerek İstanbul silueti özelinde siluetin bileşenlerini belirlemeyi ve kentsel mirasın bir parçası olarak korunmasıyla ilgili çalışmaları incelemeyi amaçlamıştır. Kent görünümlerinin tarihsel gelişimini ve evrensel koruma standartlarını inceledikten sonra Tarihi Yarımada’nın siluetine odaklanarak siluetin bileşenlerini ortaya koymaya çalışmıştır. 1100 ile 1913 yılları arasında İstanbul’u ziyaret eden gezginlerin seyahatnameleri üzerinden yapılan analizlerle kent siluetinin tarif edilmesinde tekrar eden temalar olan “kente yaklaşmak”, “siluette etkili fiziksel bileşenler”, “ambiyans öğeleri” ve “bir temaşa mekanı olarak İstanbul silueti” üzerinden siluetin somut ve soyut bileşenleri ortaya konmuş ve temaşaya olanak veren “seyirlik” değerine odaklanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nda Tanzimat Dönemi’nden itibaren başlayarak siluetin kentsel mirasın bir parçası olarak korunması için alınan önlemler ve planlama çalışmaları kentsel müdahalelerle birlikte ele alınarak siluetle ilgili koruma kararları incelenmiştir . Bu analizler sonucunda kent siluetinin kentlerin dinamik yapısı gereği sürekli gelişmekte olmasına dayanarak tarihi kentlerin siluetlerinin korunması ve geliştirilmesi için öneriler sunulmuştur. iii Kent siluetinin kentsel deneyimden ayrı tutulamayacak seyirlik bir değeri vardır ve siluetin kentsel mirasın bir parçası olarak korunabilmesi için bu değerin yaşatılması ve günlük hayatın bir parçası olacak şekilde düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Siluetler görsel ilişkiler ve kentsel deneyimle birlikte kapsamlı bir şekilde incelendiğinde kent siluetlerinin sürdürülebilirlik kavramı çerçevesinde günümüz şartlarına uygun olarak gelişmesi ve geleceğe aktarılması sağlanabilecektir.
Citation - WoS: 9
Citation - Scopus: 9
Viewpoint: Historic Urban Landscape Approach for Sustainable Urban Development
(Routledge Journals Taylor & Francis Ltd, 2018) Erkan Kösebay, Yonca; Erkan, Yonca
[Abstract Not Available]
Türkiye'de Modern Sporların Miraslaştırılması
(Kadir Has Üniversitesi, 2017) Güngör, Fatma Dilek; Erkan, Yonca; Erkan, Yonca
"Tarih geçmişi nasıl açıkladığımız, miras ise onu nasıl koruduğumuzdur" (Holt 2012: 263). Kültürel miras içinde yaşadığı toplumun süreçlerinden bağımsız olamaz. Geçmişte yaşanan her olay tarihin sayfalarında yer alabilir. Ancak her tarihsel olgu miras değeri kazanamaz. Kültürel miras geçmişle ilgisi olan yerlerin, kişilerin, onlarla ilgili olan obje, olay ve hatıraların zaman içinde toplumsal kabul görerek bir değer oluşturması ve bunların toplumsal bellekte korunarak miraslaşmasıyla ortaya çıkmaktadır. Kültürel miras toplumsal uzlaşı gerektiren selektif bir süreçtir. Kurumlar, medya ve toplum kişilerin, yerlerin ve onlarla ilgili obje ve olayların miraslaştırılmasına aracılık edebilmektedir. Bu tez çalışması, sporu kültürel mirasın bir öğesi olarak ele alarak, Türkiye'deki modern sporların miraslaştırılma süreçlerini anlamayı amaçlamıştır. Ülkemizde modern sporların Türkiye'ye girmeye başladığı 19. yüzyıldan günümüze geçen yaklaşık 150 yıllık süreçte ülkedeki sporun gelişimini etkileyen faktörleri anlayabilmek için spor tarihindeki önemli basamaklar, dünya ve ülke tarihindeki önemli olaylar, uluslararası spor dünyasındaki ana gelişmeler bir arada ele alınarak bir dönemlendirme çalışması gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de sporun gelişimini doğrudan etkileyen 4 ana "tema" olan "Modernleşme", "Devletçilik", "Profesyonellik" ve "Neo-liberalizmin" etkileri üzerinden yapılan dönemlendirme sonucunda tarihsel ve toplumsal bir analiz çalışması gerçekleştirilmiştir. Sporun kültürel miras değeri üstün nitelikli ve başarılı spor insanları, kimliğimiz ve anılarımızla ilişkilendirdiğimiz mekanlarda ve bunlarla ilişkili olay ve objelerde ortaya çıkmaktadır. Tarihsel ve toplumsal analiz çalışmasında da kültürel miras değeri taşıyan spor insanları, isimlerinin spor tesislerine verilmesi, kamusal alana heykellerinin dikilmesi, parklara, sokaklara, lig sezonlarına isimlerinin verilmesi yoluyla miraslaştırılmışlardır. Spor tesisleri ise kamusal alanda büyük ve halkla iç içe binalar oldukları için taşıdıkları ismi toplumsallaştırma özelliği taşımakta, dönemlerini ve mimari dönemi simgeleyen yapılar oldukları için somut kültür varlığı olarak kabul edilmektedirler. Bu çalışma, tespit edilen bu miras göstergeleri ve diğer örnekler üzerinden sporun miraslaştırılmasını açıklamaya gayret etmektedir. Türkiye'de spor mirasını geleceğe taşıyacak öğelerin başında sistematik biçimde spor mirasını koruyup sonraki nesillere aktarabilecek olan spor müzeleri gelir. Ülkemizde akademik bakış açısıyla bir spor müzesinin kurulması, var olan farklı alanlardaki müzelerde sporun alt başlık olarak yer alınması, arşiv ve özel koleksiyonların dijital platformlar aracılığıyla kitlelerin ulaşımına açılması spor mirasını geliştirecektir. Sporun kesiştiği farklı disiplerin ortaya çıkarılması, geniş kitlelerin ilgisini çekecek şekilde sporun ve spor mirasının turizm potansiyelinin değerlendirilmesi de spor mirasının korunması için kaynak ve motivasyon yaratacaktır. Tüm bunların yanında ülkemizde sporun yaygınlaşması ve sporun oynanmaya devam etmesi spor mirasımızı üretecek, zenginleştirecek ve geleceğe taşıyacak en önemli etken olacaktır.