Kalkınma, kapitalizmin mantığı ve eşit olmayan gelişme

Abstract

Kapitalizm, ortaya çıkışından bu yana dünya üzerinde eşit olmayan bir gelişme üretmiştir. İlk başlarda, kapitalizmin ortaya çıktığı bölgeler ve bunların uzantılarıyla dünyanın geri kalanı arasında kurulan ilişkilerin yarattığı eşit olmayan gelişme dinamikleri, sistemin mantığı tarafından sürekli yeniden üretilmektedir. Dünyanın belirli yerlerinde ortaya çıkan iktisadi gelişme, çoğu zaman başka bölgelerde ‘azgelişme’ yaratmaktadır. Gerek 1980 öncesinin devletçi kalkınma politikaları gerekse daha sonra devreye sokulan neoliberal politikalar, ‘azgelişmiş’ ülkelerin ‘gelişmiş’ ülkeler seviyesine ulaşmasını sağlayamamıştır. Gerçek anlamda bir kalkınmadan söz edebilmek için bu piyasacı/devletçi kalkınma ikileminden koparak yeni bir paradigmanın arayışı içerisine girilmesi ve hem iktisadi hem de insani kalkınmanın sermayenin ihtiyaç ve kararlarının insafına bırakılmaması gerekmektedir.

Since its inception capitalism has produced uneven development in the world. The logic of the capitalist system keeps reproducing the uneven development initially created by the relationship established between the regions where capitalism first appeared and their off-shoots and the rest of the world. Development in certain parts of the world occurs, most of the time, at the expense of underdevelopment in other regions. Both the statist development policies of the pre-1980 years and the neoliberal policies that followed them did not lead to ‘underdeveloped’ countries’ catching-up with the ‘developed’ ones. It might be time to break away from the state vs. market dichotomy and search for a new paradigm in order to talk about real development. Economic and human development should not be left to the needs and decisions of capital.