Firma gelişiminde bulaşma etkisinin finansal etmenler bağlamında modellenmesi

Abstract

Şimdiye kadar, dünya çapındaki şirketler arasında bulaşmanın varlığını ve karakteristik özelliklerini ortaya çıkarmak için bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalardan da anlaşılacağı gibi, bölgeler arası şirket bulaşmaları ve bunların şirket geliştirme ve büyüme süreçleri üzerindeki etkileri hakkında daha fazla bilgi bulmaya yönelik ilgi giderek artmaktadır. Bu tezde bölgeler arası şirket bulaşmaları konusu şirketler arasında böylesine muazzam ve genişlikte bir bulaşmanın şirketlerin finansal durumlarını ve değerlerini nasıl etkilediğini açıklamak nihai amacı ile dünyanın teknoloji sektörü şirketleri perspektifinden incelenmiştir. Bu amaçla 1998-2017 yıllarını kapsayan büyük bir finansal veri seti kullanılmakta, önemli değişkenler ve faktörler tespit edilmekte, karşılaştırmalı modelleme ve çıkarımsal analizler izlenmekte ve sonuçlar çıkarılmaktadır. Çalışmada, modellerimizde kullanabileceğimiz uygun bağımlı ve bağımsız değişkenlerin saptanması, doğrusal ve doğrusal olmayan veri analiz yöntemleri ekonometrik yaklaşımlar ile bulaşma test modellerinin kurularak sonuçların elde edilmesi ve firma finansallarının bölge bazlı değişimlerinin grafiksel açıdan incelenerek ekonometrik yöntemler ile elde edilen sonuçlarla da karşılaştırılarak sonuca varılması aşamalarından oluşmaktadır. Bu çalışmadaki bütün aşamalarda doğru değişkenleri belirleyebilmek, aralarındaki neden-sonuç ilişkilerini ortaya koyarak tahminler yapabilmek ve bulaşmanın varlığını ortaya çıkarabilmek için farklı yaklaşımlar içeren regresyon analizleri kullanılmıştır. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arası ilişkileri ortaya çıkarmak için çoklu regresyon analizleri, panel veri analizi, yatay kesit bağımlılık testleri bu tür veriler için istatistiksel metodolojileri kapsamaktadır. Kurulan modeli optimum sonuca ulaştırmada firma finansalları içerisinde bağımlı değişken olarak firma toplam aktifleri, bağımsız değişkenler olarak ise toplam satışlar, brüt karlılık, araştırma ve geliştirme harcamaları, bölge kukla değişkenleri ve zaman verileri kullanılmasına karar verilmiş ve bölgeler arası bulaşmanın varlığı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Firma borç/sermaye oranının toplam aktifler üzerindeki değişimine bir etkisinin olmadığı çalışmada saptanan diğer bir sonuç olarak bulunmuştur. İkinci ve üçüncü aşamada ise birbirlerini doğrular nitelikte firmaların faaliyetlerini gösterdikleri bölgeler arası bulaşma sonuçları ortaya konulmuştur. Anahtar Sözcükler: Doğrusal/doğrusal olmayan panel veri modelleri, çoklu regresyon, Fourier, filtreleme, iki yönlü sabit etkiler, yapısal kırılma, kümeleme ve sınıflandırma, firma gelişimi, araştırma ve geliştirme, inovasyonUp to now, some studies have been carried out to reveal the presence and characteristic features of contagion between the companies around the world. As inferred from these studies, there is a growing interest on finding more about the interregional company contagions and their effect on company development and growth processes. In this thesis, the matter of interregional company contagions is investigated from the perspective of technology sector companies of the world with the ultimate aim of explaining how such a vast and wide contagion between and among the companies influence their financial standings and values. Upon this aim, a big financial data set, spanning from 1998 to 2017, is used, important variables and factors are identified, comparative modeling and inferencial analysis are pursued, and conclusions are derived. Our study consists of determining the appropriate dependent and independent variables that we can use in our models and then obtaining the results by establishing linear and nonlinear data analysis methods. After than; econometric approaches and contagion test models, and comparing the region-based changes of company financials with the results areobtained by econometric methods. In all stages of this study, we used regression analysis with different approaches to determine the correct variables. In order to make predictions by revealing the cause-effect relationships between them, and to reveal the presence of contamination we deploy the regression analysis as well. Multiple regression analysis, functional and panel data analysis, horizontal cross-section dependency tests cover statistical methodologies for such data to reveal relationships between dependent and independent variables. In order to achieve the optimum result, it was decided to use firm total assets as dependent variables within firm financials, and total sales, gross profitability, research and development expenditures, region dummy variables and time data as independent variables. The existence of inter-regional contagion was tried to be revealed. Another result of the study is that it has no effect on the change of firm debt / capital ratio on total assets. In the second and third stages, the results of the interregional contamination of the companies that verify each other were presented. Keywords: Linear/nonlinear panel data models, multiple regression, Fourier, filtering, two way fixed efffect, Structural breakdown, clustering and classification, firm development, research and development, innovation